Bəzən futboldan doyanda üz tutduğum başqa bir idman növü olur – peşəkar boks. Futbol qədər olmasa da, hər halda həm populyarlığına, həm də kommersiya gəlirlərinə görə peşəkar boksun döyüşləri tamaşaçıları özünə ən çox cəlb edən yarışlardandır. Və əlbəttə, bu idman növünün adı gələndə hamının gözünün qabağında birmənalı olaraq ilk əvvəl o canlanır – Məhəmməd Əli.
Məhəmməd Əli mənim ən çox rəğbət bəslədiyim, hətta ideallaşdırdığım yeganə idmançıdır. O dərəcədə ki, ara-sıra Feysbukda örtükə, “Whats app”ımda isə profilimə belə onun şəklini qoyuram və yaxın dostlara ordan zəng edəndə zarafatla deyirlər ki, Məhəmməd Əli zəng vurur :))
Onun barəsində daha çox ölümündən sonra (3 iyun, 2016) oxumağa başladım və bir çox halda heyrətimə səbəb olan məqamlara rast gəldim. Ən çox ona görə ki, 20 illik boksçu karyerasında başından yüzlərlə zərbə alan Əlinin beyini saat dəqiqliyi ilə işləyirdi. Bu, yəqin ki, hər adama, hər idmançıya nəsib olmayan Allah vergisi, lütfi idi. Məhəmməd Əli tək idmançı deyildi, həm də hazırcavablığı ilə xüsusən Amerika mediasını heyran edən usta bir natiq idi. 2001-ci ildə, Nyu-Yorkdakı qoşa binalara təyyarənin girməsi ilə bağlı bir yerli jurnalist onu təxribata çəkməyə cəhd etmiş və İslam dinini aşağılayan bu sualı vermişdi:
- 11 sentyabr terrorunu törədənlərlə eyni dini paylaşmaq necə bir hissdir?
Əlinin cavabı dahiyanə idi!
- Mənim nə hisslər keçirdiyimi bilmək istəyirsiniz? Siz Hitlerlə eyni dinə mənsub olmağınızla hansı hissi keçirirsinizsə, mən də onu keçirirəm!
Ümumiyyətlə, Əlinin İslama, Allaha sevgisi ilə bağlı yanaşması diqqət çəkir, bununla bağlı fikrini obrazlı və sərrast ifadə etməsi yaxşı mənada təəccüb doğururdu. “Allah məni bu xəstəliyə (parkinson – A.B.) ona görə düçar etdi ki, göstərsin: birinci sən deyilsən, mənəm!” – bunu da nə zamansa Əli demişdi.
Onu bütün başqa idmançılardan fərqləndirən bir xüsusiyyəti də vardı. Özü peşəkar boksun əfsanəsi olsa da, hər zaman idmanda zorakılıqlara (gözünüzün önünə qaydasız döyüş gəlsin) qarşı idi və bununla bağlı həmişə fikirlərini bildirərdi. Aşağıda təqdim etdiyim də elə həmin fikirlərdən biridi. Bu günlə yüzdəyüz səsləşir. İdman adıyla insan qanından milyonlar qazananlara aiddir:
“Ceyms Ellis mənimlə döyüşdən sonra kritik vəziyyətdəydi. Mənə görə, əgər boksçu döyüşü davam etdirə bilməyib uduzursa və kanata yıxılırsa, daha onu var qüvvə ilə vurmaq lazım deyil. Ellis mənim dostum idi. Onun ailəsi var və o da yaşamaq istəyir. Yalnız dava barədə düşünmək axmaqlıq olardı. Bəzən özüm də başqalarının döyüşünə baxıram və onda bir anlıq düşünürəm ki, yəqin mən də axmağam. Bütün bunlar xoruz döyüşünə bənzəyir. Döyüşçülər bir-birini tanımır və bir-birini öldürməyə hazırdılar. Onlar qan axıdırlar, bir-birilərinə elə zərbələr endirirlər ki... Bu qəzəb hardandı? Kimə və niyə bu qədər əsəbiləşməlisən? Amma ətrafda insanlar var axı. Bir qismi qışqırır: “O güclüdür!” Digərləri isə deyir, “yox, o birisi güclüdür”. Və sonra hamısı bir ağızdan deyir: “Hə, məhv elə onu!” Onlar döyüşməyə başlayırlar. İnsanlar isə bu zaman isti yerlərində yayxanıb pivə içə-içə “ha-ha-ha” edib şaqqanaq çəkirlər. Biz isə döyüşürük. Artıq burundan qan açılıb, göz partlayıb, dişlər qırılıb, beyin silkələnməsi var. Bunlar nəyə görə edilir? Yalnız insan adlandırılanların həzz alması üçün! Bu, vəhşilikdir! Belə şeyləri görəndə özümə söz verdim ki, heç vaxt bu cür döyüşmərəm. Mən rinqdə yaxşı olacağam, rəqs edəcəyəm, qələbəni zorakılıqla deyil, xalla qazanacağam. Floyd Patterson, Çorc Çuvalo, Karl Mildenberqer və Henri Kuperlə görüşdə belə olmuşdu. Görəndə ki, onun qaşından qan fontan kimi açılıb, özüm bilərəkdən onu uzaqlaşdırdım. Axı, onun ailəsi, uşağı var. Kanatdan ümidsizcəsinə sallanan insanın döyülməsini başa düşə bilmirəm. Köməksiz halda olan birinə zərbə vura bilmərəm. Mən belə etmirəm!”
Və heç vaxt etmədi də.
Çünki o, təkcə bir boksçu, döyüşçü deyildi, insanlığı, ədaləti bilən bir böyük şəxsiyyət idi.
Aydın BAĞIROV
[email protected]
"Şamaxı" serbiyalı futbolçu transfer etdi
Olimpiadanın açılış mərasimindən - Şəkillər
Azərbaycan nümayəndə heyəti paraddan keçdi - Paris-2024
"Turan Tovuz" Türkiyə toplanışını başa vurdu
"Zaqatala"dan ayrıldı, Belarus klubuna keçdi
"Kəpəz" 4 qolla qalib gəldi
Hummelsə rəsmi təklif göndərdilər
Bentekedən növbəti dubl, "Şamaxı"dan qələbə
Parisdə 500 min avroluq qarət
"Çelsi"nin futbolçusu Fransa klubuna keçdi
"Mançester Siti" yeni formasını təqdim etdi - Şəkillər
UEFA-dan azərbaycanlı FİFA referisinə yeni təyinat
"Sabah" legioneri ilə yolları ayırdı
Drondan istifadə etdi, istefaya göndərildi
"İmişli"dən ayrılan futbolçu 2-ci liqa klubunda
"Napoli"dən "Everton"a
UEFA Superkuboku oyununun hakimi bilindi
AFFA Hakimlər Komitəsinə əcnəbi mütəxəssis sədr təyin olundu
"Atletiko"ya qayıtdı, amma komandadan ayrı məşq edəcək
“Fehervar”dan heç də zəif deyilik" - Rövlan Muradov
"Barselona" böyük transferlər edə bilər"
Pepe karyerasını başa vurur
"Arsenal" PSJ ilə danışıqlara başladı
"Bizi səfərdə çox çətin oyun gözləyir" - Eldar Quliyev
Bu gün 33-cü Yay Olimpiya Oyunlarının açılışı olacaq
Boksçularımızın Paris-2024-dəki ilk rəqibləri bilindi
“Sabah”ın möhtəşəm qələbəsinin - Videosu
Azərbaycan UEFA reytinqində irəlilədi
Sumqayıtda 1 qırmızı vərəqə, 3 qol - Video
“Sabah”ın potensial rəqiblərinin oyununda irlandlar sevindi
"Zirə"dən 4 cavabsız qol - Video
“Zirə”nin potensial rəqiblərinin oyununda 6 qol vuruldu
“Hələ heç nə həll olunmayıb” - “Sabah”ın baş məşqçisi
"Sabah"ın qələbəsi - Şəkillər
"DAK 1904"ün baş məşqçisi üzr istədi
"Rəqib amansız mübarizə aparacaq" - Rəşad Sadıqov
"Fehervar"ın baş məşqçisi: "Rahat qələbə qazanmadıq"
"Sabah" "Makkabi"yə böyük hesabla qalib gəldi
"30 faizlik şansımızdan bərk yapışacağıq" - Samir Abasov
"Zirə" Konfrans Liqasına darmadağınla başladı
"Sumqayıt" "Fehervar"a uduzdu
Azərbaycanın daha bir millisi Ermənistanı məğlub etdi
"Makkabi" - "Sabah" oyunu üçün heyətlər açıqlandı
Azərbaycan millisi Ermənistana qalib gəldi