11.05.25
Kiyevin mərkəzi hissəsini, Olimpiya stadionunun yaxınlığını insan seli bürüyüb. Müxalifət lideri Viktor Yanukoviçin tərəfdarlarıdır və təbii ki, futbola baxmağa gəlməyiblər, hökumətə qarşı etiraz yürüşünə çıxıblar.
2022-ci ilin rus işğalına hələ düz 15 il var. Onda kiminsə ağlına gələ bilərdimi ki, bir şəxsin siyasi hikkəsi, imperiya qurmaq niyyətinə görə bu xalqlar, ölkələr arasındakı qardaşlıq, dostluq münasibətləri düşmənçilik səviyyəsinə keçəcək, rus əsgəri öz tankı ilə həmin bu Kiyevin qapısı ağzına dirənəcək, uşaq-yaşlı demədən Ukraynanın şəhərlərində hətta günahsız insanların belə qanını tökəcək?
2007-ci ilin yazıdır.
Kiyevə və Ukraynaya ilk gəlişimdir. Polislər etiraz aksiyasını sakitcə müşayiət edirlər. Bir zabitə yaxınlaşıb gedəcəyim ünvanı soruşuram.
“Deyəsən, burada yaşayan deyilsiniz” – deyib hörmətlə soruşur. Bakıdan gəldiyimi biləndə isə nəzakətlə deyir: “Gəlin, sizə yolu göstərim”. Bir qədər getdikdən sonra gedəcəyim oteli nişan verir və məni hörmətlə yola salır. O vaxta qədər beynimdəki tipik, yekəxana polis obrazını ilk dəfə öz kübar davranışı ilə dağıdan bu ukraynalı balası olur.
Bax bir ölkəni, bir xalqı başqa xalqlara, insanlara bağlayan bəzən belə kiçik nüanslar, amma yüksək mənəvi dəyər kəsb edən addımlar olur. Sonra xırda hesab etdiyimiz hər belə anlar, xatirələr üst-üstə yığılaraq bizim daxili dünyamızda uca bir məqama yüksəlir, sevgi qazanır: Ukrayna zirvəsi və o zirvənin tacı olan Ukrayna sevgisi…
***
Şuşanı azad etdiyimiz gündür. 2020-ci il noyabrın 8-i Maksimdən telefonuma mesaj gəlir. Maksim ukraynalı dostlarımdan biridir. Xarkov şəhərindəndir. Ailəsi ilə Bakıda qonağım da olub, mən də onların qonağı olmuşam. Mesajında yazır: “Burada hamı Azərbaycan xalqının qəhrəmanlığından, ləyaqətli, kişi kimi mübarizə aparmasından danışır. Bütün dostlar adından sizə afərin deyirik və Azərbaycanın yanındayıq”.
Qəribədir, ilyarım sonra təxminən eyni sözləri bu dəfə telefon zəngimdə mən də ona söyləyirəm. Həmişə şən əhval-ruhiyyədə gördüyüm Maksimin səsindən ovqatının, təbii ki, çox pis olduğunu hiss edirəm. Minlərlə ukraynalı kimi onun şəhəri Xarkov da hər gün bombalanır, tanışlarını, yaxınlarını itirir.
İstər-istəməz Ağdamı xatırlayıram. Başımıza raketlərin yağdığı 1992-93-cü illəri. Uşaqlıq dostlarımı, yaxınlarımı itirməyimi. 28 il davam edən işğaldan sonra yenidən Ağdama getməyimi. Daşı-daşı üstə qalmayan şəhərimə qovuşmağımı… Və dağıntılar altında qalan şəhərə gedib böyüdüyüm evimizi tapa bilməməyimi.
Maksimə deyirəm ki, indi biz həm də dərd, kədər dostlarıyıq. Tutulur…
***
Bugünlər çoxumuz kimi mənim də fikrim-zikrim bütünlüklə Ukraynadakı hadisələrə köklənib. Futbolu, idmanı indi ötəri izləyirəm desəm, daha səmimi olar. Baxıram, Rusiyaya qarşı sanksiyaların ardı-arası kəsilmək bilmir - beynəlxalq ictimai-siyasi qurumlar, hətta idman təşkilatları, FİFA və UEFA belə…
Sonuncuların Rusiya komandalarını Avropa yarışlardan uzaqlaşdırmaq qərarı müzakirə olunur. Hə, təcrübədə belə bir qərar olmayıb, amma bu, artıq idman məsələsi deyil, ləyaqət, şərəf məsələsidir. Sən hər gün Avropanın böyük bir ölkəsində günahsız insanları qır, evləri, binaları dağıt, şəhərləri, kəndləri viran qoy, sonra da heç nə olmamış kimi Avropada təşkil edilən yarışlara qatıl, orada bayrağını dalğalandır, idmandan özünəbəraət meydanı kimi istifadə et. Belə şey ola bilər?
Dünən Ukraynadakı bir köhnə tanışıma göndərdiyim mesaja bu gün cavab alıram. Üzrxahlıqla qeyd edir ki, internetim yox idi. Halını xəbər alıram. Tüküm biz-biz olur. Yazır ki, “yaxşıyam, amma bildiyin kimi sığınacaqda qalıram və… iki gündür yeməyə çörək tapa bilmirəm”.
Məzlum insanları belə dözülməz hala salan dövlətin komandaları hansı haqla idman yarışlarına buraxılmalıdır?
Və…
…Bakıda yaşayan yaxınımdan soruşuram ki, ukraynalı qohumlarından nə xəbər var? Məyus-məyus deyir ki, hərəsi başqa-başqa şəhərlərdədir. Ən çox yaşlı qayınanasına görə narahatdır. Yaşlı qadın başına bombalar yağan şəhərdə təkcə qalıb. Bakıya gəlməyi isə heç ağlına da gətirmir. Səbəbi ilə maraqlanıram. Deyir, Ukraynadan çıxmaq istəmir.
Onda başa düşürəm ki, bu ahıl qadın əslində orada heç tək də deyil. Mənəvi Anası və Mənəvi Övladları da yanındadır – Vətəni Ukrayna və qəhrəman Ukrayna əsgərləri. Və bu qadın od-alov içərisindəki şəhərdə hər gün sığınacaqdan evinə gedir, peraşki bişirir, sonra da küçə-küçə gəzərək onu hərbçilərə paylayır…
Bu gün Rusiya ordusuna qarşı cəsarətlə döyüşən belə anaların böyütdüyü övladlardır.
Aydın BAĞIROV
Email: [email protected]
"Liverpul" uduzdu
Vüsalın komandası pley-off matçında böyük hesabla uduzdu
Azərbaycan futbolunun əfsanələri arasında oyun keçirildi
"Ev sahibi olaraq istəyərdik ki, kubok Azərbaycanda qalsın"
Rakitiç karyerasını bitirir
Həlledici turun hakim təyinatları açıqlandı
Fliklə bu həftə müqavilə imzalanacaq
Ten Haq "Ayaks"a qayıdır?
"Qızıl top" nə vaxt veriləcək?
Kloze Mahirin ayrılıq qərarından danışdı
Azərbaycan - Macarıstan oyununun biletləri satışda
"Ayaks"da baş məşqçi istefası
Azərbaycan badmintonu tarixində ilk!
"Qarabağ"da qalıb-qalmayacağı sualını belə cavablandırdı
Mahir Emreli həftənin rəmzi komandasında - Şəkil
"Milan" avrokuboklardan kənarda qaldı
Məşhur futbolçunun evi qarət edildi
Neymarın yeni imici - Şəkillər
“Qarabağ” 100-ə çatdı
Emil Balayev: “Bu, məxfi məsələdir”
"Neftçi"dən Azərbaycan çempionatlarının rekordu
Çempionlar Liqasında iştirak edəcək İspaniya klubları
Mahir hansı kluba keçir? - Özü danışdı
“Qarabağ”ın 5-ci “100”ü
“Sabah” 250-ci qolu buraxdı
Ronaldonun oğlu Portuqaliya millisində dubl etdi - Video
“Qarabağ” üçüncü ulduzu qazanmaq istəyir” - Tahir Gözel
Azərbaycan güləşçisi Rusiyada bürünc medal qazanıb
"Barselona" öz meydanında uduzdu - Video
Dadaşovun qolu komandasına 1 xal qazandırdı
"Qalatasaray"a çempionluq gətirən qələbə - Video
İtaliyada çempion son turda müəyyənləşəcək
Mahir Emrelinin het-trik etdiyi oyun - Video
Krivotsyukun yoxluğunda komandası uduzdu
"Arsenal" "Nyukasl"ı tək qolla üstələdi - Video
“Qalatasaray”dan 25-ci çempionluq
“Qarabağ" belə mükafatlandırıldı - Video
"Qarabağ"dan "Kəpəz"ə 3 qol - Video
"Həm sevinirəm, həm də məyus oluram" - Qurban Qurbanov
"Güclünün tərəfində olmaq asandır" - Azər Bağırov
"Qarabağ" "Kəpəz"ə, "Neftçi" "Səbail"ə qalib gəldi
"Neftçi" 3 xalı 3 qolla qazandı - Video
"Yeni mövsümdə başqa komanda olacağıq" - Samir Abasov
"Rəhbərliklə fikirlərimiz üst-üstə düşür" - Elvin Məmmədov
Mahir Emrelidən “Nürnberq”ə het-trikli vida
"Qarabağ" - "Kəpəz" matçı üçün heyətlər
