09.09.24
Kiyevin mərkəzi hissəsini, Olimpiya stadionunun yaxınlığını insan seli bürüyüb. Müxalifət lideri Viktor Yanukoviçin tərəfdarlarıdır və təbii ki, futbola baxmağa gəlməyiblər, hökumətə qarşı etiraz yürüşünə çıxıblar.
2022-ci ilin rus işğalına hələ düz 15 il var. Onda kiminsə ağlına gələ bilərdimi ki, bir şəxsin siyasi hikkəsi, imperiya qurmaq niyyətinə görə bu xalqlar, ölkələr arasındakı qardaşlıq, dostluq münasibətləri düşmənçilik səviyyəsinə keçəcək, rus əsgəri öz tankı ilə həmin bu Kiyevin qapısı ağzına dirənəcək, uşaq-yaşlı demədən Ukraynanın şəhərlərində hətta günahsız insanların belə qanını tökəcək?
2007-ci ilin yazıdır.
Kiyevə və Ukraynaya ilk gəlişimdir. Polislər etiraz aksiyasını sakitcə müşayiət edirlər. Bir zabitə yaxınlaşıb gedəcəyim ünvanı soruşuram.
“Deyəsən, burada yaşayan deyilsiniz” – deyib hörmətlə soruşur. Bakıdan gəldiyimi biləndə isə nəzakətlə deyir: “Gəlin, sizə yolu göstərim”. Bir qədər getdikdən sonra gedəcəyim oteli nişan verir və məni hörmətlə yola salır. O vaxta qədər beynimdəki tipik, yekəxana polis obrazını ilk dəfə öz kübar davranışı ilə dağıdan bu ukraynalı balası olur.
Bax bir ölkəni, bir xalqı başqa xalqlara, insanlara bağlayan bəzən belə kiçik nüanslar, amma yüksək mənəvi dəyər kəsb edən addımlar olur. Sonra xırda hesab etdiyimiz hər belə anlar, xatirələr üst-üstə yığılaraq bizim daxili dünyamızda uca bir məqama yüksəlir, sevgi qazanır: Ukrayna zirvəsi və o zirvənin tacı olan Ukrayna sevgisi…
***
Şuşanı azad etdiyimiz gündür. 2020-ci il noyabrın 8-i Maksimdən telefonuma mesaj gəlir. Maksim ukraynalı dostlarımdan biridir. Xarkov şəhərindəndir. Ailəsi ilə Bakıda qonağım da olub, mən də onların qonağı olmuşam. Mesajında yazır: “Burada hamı Azərbaycan xalqının qəhrəmanlığından, ləyaqətli, kişi kimi mübarizə aparmasından danışır. Bütün dostlar adından sizə afərin deyirik və Azərbaycanın yanındayıq”.
Qəribədir, ilyarım sonra təxminən eyni sözləri bu dəfə telefon zəngimdə mən də ona söyləyirəm. Həmişə şən əhval-ruhiyyədə gördüyüm Maksimin səsindən ovqatının, təbii ki, çox pis olduğunu hiss edirəm. Minlərlə ukraynalı kimi onun şəhəri Xarkov da hər gün bombalanır, tanışlarını, yaxınlarını itirir.
İstər-istəməz Ağdamı xatırlayıram. Başımıza raketlərin yağdığı 1992-93-cü illəri. Uşaqlıq dostlarımı, yaxınlarımı itirməyimi. 28 il davam edən işğaldan sonra yenidən Ağdama getməyimi. Daşı-daşı üstə qalmayan şəhərimə qovuşmağımı… Və dağıntılar altında qalan şəhərə gedib böyüdüyüm evimizi tapa bilməməyimi.
Maksimə deyirəm ki, indi biz həm də dərd, kədər dostlarıyıq. Tutulur…
***
Bugünlər çoxumuz kimi mənim də fikrim-zikrim bütünlüklə Ukraynadakı hadisələrə köklənib. Futbolu, idmanı indi ötəri izləyirəm desəm, daha səmimi olar. Baxıram, Rusiyaya qarşı sanksiyaların ardı-arası kəsilmək bilmir - beynəlxalq ictimai-siyasi qurumlar, hətta idman təşkilatları, FİFA və UEFA belə…
Sonuncuların Rusiya komandalarını Avropa yarışlardan uzaqlaşdırmaq qərarı müzakirə olunur. Hə, təcrübədə belə bir qərar olmayıb, amma bu, artıq idman məsələsi deyil, ləyaqət, şərəf məsələsidir. Sən hər gün Avropanın böyük bir ölkəsində günahsız insanları qır, evləri, binaları dağıt, şəhərləri, kəndləri viran qoy, sonra da heç nə olmamış kimi Avropada təşkil edilən yarışlara qatıl, orada bayrağını dalğalandır, idmandan özünəbəraət meydanı kimi istifadə et. Belə şey ola bilər?
Dünən Ukraynadakı bir köhnə tanışıma göndərdiyim mesaja bu gün cavab alıram. Üzrxahlıqla qeyd edir ki, internetim yox idi. Halını xəbər alıram. Tüküm biz-biz olur. Yazır ki, “yaxşıyam, amma bildiyin kimi sığınacaqda qalıram və… iki gündür yeməyə çörək tapa bilmirəm”.
Məzlum insanları belə dözülməz hala salan dövlətin komandaları hansı haqla idman yarışlarına buraxılmalıdır?
Və…
…Bakıda yaşayan yaxınımdan soruşuram ki, ukraynalı qohumlarından nə xəbər var? Məyus-məyus deyir ki, hərəsi başqa-başqa şəhərlərdədir. Ən çox yaşlı qayınanasına görə narahatdır. Yaşlı qadın başına bombalar yağan şəhərdə təkcə qalıb. Bakıya gəlməyi isə heç ağlına da gətirmir. Səbəbi ilə maraqlanıram. Deyir, Ukraynadan çıxmaq istəmir.
Onda başa düşürəm ki, bu ahıl qadın əslində orada heç tək də deyil. Mənəvi Anası və Mənəvi Övladları da yanındadır – Vətəni Ukrayna və qəhrəman Ukrayna əsgərləri. Və bu qadın od-alov içərisindəki şəhərdə hər gün sığınacaqdan evinə gedir, peraşki bişirir, sonra da küçə-küçə gəzərək onu hərbçilərə paylayır…
Bu gün Rusiya ordusuna qarşı cəsarətlə döyüşən belə anaların böyütdüyü övladlardır.
Aydın BAĞIROV
Email: [email protected]
_22.01.19.jpg)
"Bir xala görə məmnunuq" - Krunoslav Renduliç
"Komandam xarakter göstərdi" - Kurban Berdıyev
"Sabah" - "Turan Tovuz" oyununda vurulan qollar - Video
"Barselona"dan böyükhesablı qələbə
"Zirə" "Neftçi"yə belə qalib gəldi - Video
"Sabah" - "Turan Tovuz": Heyətlər açıqlandı
London derbisində qonaqlar qalib gəldi
"Real" Karvahalla müqaviləni uzadacaq
Klod Makelelenin yeni iş yeri bilindi
"Zirə" - "Neftçi": Heyətlər
Formula 1 Azərbaycan Qran-Prisinin qalibi müəyyənləşdi
"Yamal böyük futbolçu olmaq istəyirsə, çox dincələ bilməz"
Kyelliniyə "Yuventus"da bu vəzifə verildi
Formula 1 Azərbaycan Qran-Prisinin əsas yarışı start götürüb
Britaniyalı supermodel Formula 1-ə görə Bakıya gəldi
Coşqun oynadı, komandası uduzdu
U-18 millisi Qəbələdə təlim-məşq toplanışı keçəcək
Millinin son 2 məğlubiyyəti haqda Qurban Qurbanov nə dedi?
Rahilin komandası uduzdu
Ronaldo ÇL-in oyununu buraxacaq
Ançelotti rekordunu yenilədi
Messidən 2 qol və 1 qol ötürməsi
"Milan"ın 4 cavabsız qolu - Video
"Real" səfərdə, "Sevilya" evdə qalib gəldi
"Milan"dan darmadağın, "Yuventus"dan xal itkisi
İngiltərə Premyer Liqasında 8 oyun keçirildi - Nəticələr
Şahin Diniyev: "Gəncədə xəstəlik tapmışam"
Azərbaycan şahmat millilərindən qələbə
“Qarabağ” mənfi cavab alıb
"Bu il daha çox güc sərf etməli olacağıq" - Qurban Qurbanov
"Qarabağ" - "Səbail" oyununda vurulan qollar - Video
"Qarabağ"dan qələbə, "Sumqayıt" "Şamaxı"ya uduzdu
"Bundan sonra daha çətin olacaq" - Ayxan Abbasov
"Çətin anlarda bir az səbrli olmalıyıq" - Samir Abasov
Mahir debüt edə bilmədi, komandası qalib gəldi
"Şamaxı"nın qələbəsi - Video
“Formula 1 Azərbaycan”da sıralama turunun qalibi o oldu
"Qarabağ" - "Səbail" oyunu üçün heyətlər
"Mançester Yunayted"dən böyükhesablı qələbə
Formula 2: Sprint yarışının qalibi mükafatlandırılıb
Oyunu Santuş da stadiondan izləyir
