29.08.25
Kiyevin mərkəzi hissəsini, Olimpiya stadionunun yaxınlığını insan seli bürüyüb. Müxalifət lideri Viktor Yanukoviçin tərəfdarlarıdır və təbii ki, futbola baxmağa gəlməyiblər, hökumətə qarşı etiraz yürüşünə çıxıblar.
2022-ci ilin rus işğalına hələ düz 15 il var. Onda kiminsə ağlına gələ bilərdimi ki, bir şəxsin siyasi hikkəsi, imperiya qurmaq niyyətinə görə bu xalqlar, ölkələr arasındakı qardaşlıq, dostluq münasibətləri düşmənçilik səviyyəsinə keçəcək, rus əsgəri öz tankı ilə həmin bu Kiyevin qapısı ağzına dirənəcək, uşaq-yaşlı demədən Ukraynanın şəhərlərində hətta günahsız insanların belə qanını tökəcək?
2007-ci ilin yazıdır.
Kiyevə və Ukraynaya ilk gəlişimdir. Polislər etiraz aksiyasını sakitcə müşayiət edirlər. Bir zabitə yaxınlaşıb gedəcəyim ünvanı soruşuram.
“Deyəsən, burada yaşayan deyilsiniz” – deyib hörmətlə soruşur. Bakıdan gəldiyimi biləndə isə nəzakətlə deyir: “Gəlin, sizə yolu göstərim”. Bir qədər getdikdən sonra gedəcəyim oteli nişan verir və məni hörmətlə yola salır. O vaxta qədər beynimdəki tipik, yekəxana polis obrazını ilk dəfə öz kübar davranışı ilə dağıdan bu ukraynalı balası olur.
Bax bir ölkəni, bir xalqı başqa xalqlara, insanlara bağlayan bəzən belə kiçik nüanslar, amma yüksək mənəvi dəyər kəsb edən addımlar olur. Sonra xırda hesab etdiyimiz hər belə anlar, xatirələr üst-üstə yığılaraq bizim daxili dünyamızda uca bir məqama yüksəlir, sevgi qazanır: Ukrayna zirvəsi və o zirvənin tacı olan Ukrayna sevgisi…
***
Şuşanı azad etdiyimiz gündür. 2020-ci il noyabrın 8-i Maksimdən telefonuma mesaj gəlir. Maksim ukraynalı dostlarımdan biridir. Xarkov şəhərindəndir. Ailəsi ilə Bakıda qonağım da olub, mən də onların qonağı olmuşam. Mesajında yazır: “Burada hamı Azərbaycan xalqının qəhrəmanlığından, ləyaqətli, kişi kimi mübarizə aparmasından danışır. Bütün dostlar adından sizə afərin deyirik və Azərbaycanın yanındayıq”.
Qəribədir, ilyarım sonra təxminən eyni sözləri bu dəfə telefon zəngimdə mən də ona söyləyirəm. Həmişə şən əhval-ruhiyyədə gördüyüm Maksimin səsindən ovqatının, təbii ki, çox pis olduğunu hiss edirəm. Minlərlə ukraynalı kimi onun şəhəri Xarkov da hər gün bombalanır, tanışlarını, yaxınlarını itirir.
İstər-istəməz Ağdamı xatırlayıram. Başımıza raketlərin yağdığı 1992-93-cü illəri. Uşaqlıq dostlarımı, yaxınlarımı itirməyimi. 28 il davam edən işğaldan sonra yenidən Ağdama getməyimi. Daşı-daşı üstə qalmayan şəhərimə qovuşmağımı… Və dağıntılar altında qalan şəhərə gedib böyüdüyüm evimizi tapa bilməməyimi.
Maksimə deyirəm ki, indi biz həm də dərd, kədər dostlarıyıq. Tutulur…
***
Bugünlər çoxumuz kimi mənim də fikrim-zikrim bütünlüklə Ukraynadakı hadisələrə köklənib. Futbolu, idmanı indi ötəri izləyirəm desəm, daha səmimi olar. Baxıram, Rusiyaya qarşı sanksiyaların ardı-arası kəsilmək bilmir - beynəlxalq ictimai-siyasi qurumlar, hətta idman təşkilatları, FİFA və UEFA belə…
Sonuncuların Rusiya komandalarını Avropa yarışlardan uzaqlaşdırmaq qərarı müzakirə olunur. Hə, təcrübədə belə bir qərar olmayıb, amma bu, artıq idman məsələsi deyil, ləyaqət, şərəf məsələsidir. Sən hər gün Avropanın böyük bir ölkəsində günahsız insanları qır, evləri, binaları dağıt, şəhərləri, kəndləri viran qoy, sonra da heç nə olmamış kimi Avropada təşkil edilən yarışlara qatıl, orada bayrağını dalğalandır, idmandan özünəbəraət meydanı kimi istifadə et. Belə şey ola bilər?
Dünən Ukraynadakı bir köhnə tanışıma göndərdiyim mesaja bu gün cavab alıram. Üzrxahlıqla qeyd edir ki, internetim yox idi. Halını xəbər alıram. Tüküm biz-biz olur. Yazır ki, “yaxşıyam, amma bildiyin kimi sığınacaqda qalıram və… iki gündür yeməyə çörək tapa bilmirəm”.
Məzlum insanları belə dözülməz hala salan dövlətin komandaları hansı haqla idman yarışlarına buraxılmalıdır?
Və…
…Bakıda yaşayan yaxınımdan soruşuram ki, ukraynalı qohumlarından nə xəbər var? Məyus-məyus deyir ki, hərəsi başqa-başqa şəhərlərdədir. Ən çox yaşlı qayınanasına görə narahatdır. Yaşlı qadın başına bombalar yağan şəhərdə təkcə qalıb. Bakıya gəlməyi isə heç ağlına da gətirmir. Səbəbi ilə maraqlanıram. Deyir, Ukraynadan çıxmaq istəmir.
Onda başa düşürəm ki, bu ahıl qadın əslində orada heç tək də deyil. Mənəvi Anası və Mənəvi Övladları da yanındadır – Vətəni Ukrayna və qəhrəman Ukrayna əsgərləri. Və bu qadın od-alov içərisindəki şəhərdə hər gün sığınacaqdan evinə gedir, peraşki bişirir, sonra da küçə-küçə gəzərək onu hərbçilərə paylayır…
Bu gün Rusiya ordusuna qarşı cəsarətlə döyüşən belə anaların böyütdüyü övladlardır.
Aydın BAĞIROV
Email: [email protected]
Modriçdən yeni uğur
“Turan Tovuz”da ilk
Dördüncü uğursuz start
"Şəki Siti"dən 12 qol, "Xankəndi"dən darmadağın
"Neftçi" - "Sabah" matçından - Video
"Oyunun nəticəsi ədalətli idi" - Valdas Dambrauskas
“Neftçi” yenə xal itirdi, “Şamaxı”dan qələbə
"Şamaxı"dan 3 qollu qələbə - Video
"Milyonluq futbolçular da səhv edir" - Azər Həşimov
Qvardiola: “Ən yaxşı məşqçi ser Aleks Ferqyusondur”
"Neftçi" - "Sabah": Heyətlər
FIFA və UEFA Laportanın açıqlamalarını mənfi qarşıladılar
"Real"ın oyunçusuna "qırmızı" verən hakim cəzalandırılacaq
"Yuventus" onu azad agent kimi transfer etmək istəyir
Azərbaycan klubundan ayrıldı, ölkəsinə yollandı
"Şamaxı" - "Karvan": Heyətlər açıqlandı
Alonso "Real"da 16 ildən sonra bunu bacardı
Mahirin adı yenə sifariş ərizəsində yoxdur
Millimiz Avropa çempionatında 3-cü yeri tutdu
Müllerdən ABŞ klubunda uğurlu başlanğıc
"Benfika" - "Qarabağ" matçının hakimləri açıqlandı
Azərbaycanın basketbol millisi finalda uduzdu
Luis Enrike əməliyyatdan sonra imicini dəyişdi - Şəkillər
Türkiyə millisi üçün tarixi oyun - Bu gün final var
Bakıda dünya çempionatı keçiriləcək
“Real” FİFA-ya şikayət edəcək
"İndi çempionluq haqda düşünmürük" - Filip Ozobiç
“Viləş” yenidən Azərbaycan futbolunda
Vüsal İsgəndərli Albaniya klubunda ilk qolunu vurdu
Kökçünün komandası böyük hesabla uduzdu
"Beşiktaş" "Başakşəhər"ə belə qalib gəldi - Video
2 qələbə, 1 heç-heçə, 2 məğlubiyyət - “Qarabağ”ın rəqibləri
Zamiqin komandasından mövsümdə ilk qələbə
