Layihə. Azərbaycan futbolunun tarixi. Heç kim və heç nə unudulmur!
Milli komandamızın tarixində ilk oyunu (Gürcüstan – Azərbaycan – 6:3. 1992-ci il) və rəsmi görüşlərdə qazandığımız ilk qələbə haqda (Azərbaycan – İsveçrə - 1:0. 1996-cı il) kifayət qədər yazılar dərc olunub. Ancaq bir oyun da var ki, bu, yığmamızın qələbə sevinci yaşadığı ilk qarşılaşmadır. Söhbət 1993-cü ildə Gəncədə Gürcüstanla keçirilən beynəlxalq yoldaşqlıq matçından gedir.
Mayın 25-də üz-üzə gələn komandaların duelində yığmamız Nuqzar Lobjanidzenin avtoqolu ilə 1:0 hesablı qələbə qazanmalqa 1992-ci ildəki məğlubiyyətin (3:6) əvəzini də çıxıb.
Matçın protokolunda millimizin baş məşqçisi kimi Ələkbər Məmmədovun adı göstərilsə də, komandamızı bu oyuna o dövrdə müvəqqəti yaradılan Məşçilər Şurası hazırlayıb. Yəni bu qələbə ümumilikdə Ələkbər Məmmədovun rəhbərlik etdiyi Məşqçilər Şurasının adı ilə bağlıdır. Budəfəki mövzumuz millimizə ilk qələbəni qazandıran həmin o Məşqçilər Şurasına həsr olunub.
İlk olaraq o dövrdə Məşçilər Şurasının üzvü olan Vaqif Sadıqova müraciət etdik. Hazırda Məşqçilər Komitəsnin sədri olan millimizin sabiq çalışdırıcısı şuranın yaranma zərurətindən və Gürcüstan üzərindəki qələbədən danışdı:
“1992-ci ildə millimiz ilk oyunda Gürcüstana 3:6 hesabı ilə uduzandan sonra baş məşqçi Əhməd Ələsgərov komandadan ayrıldı. Azərbaycan müstəqilliyinin ilk addımlarını atırdı, keçid dövrü idi. Milli komandamız da yeni yaranmışdı. Ona görə də 1993-cü ilin mart ayında qərar verildi ki, müvəqqəti olaraq Məşqçilər Şurası yaradılsın. Kazbek Tuayev, Ruslan Abdullayev, Mübariz Zeynalov, Ağasəlim Mircavadov və mənim yer aldığım şuraya Ələkbər Məmmədov başçılıq etdi. Biz yenidən Gürcüstanla beynəlxalq yoldaşlıq oyunu keçirməli idik. Qısa hazırlıqdan sonra Gürcüstanla qarşılaşdıq və qalib gəldik. Bu tarixi oyunun memarlarından biri Məşqçilər Şurası idi.
Millimizdə ən istedadlı futbolçular yer almışdı. Bakıda Buzovna stadionunda təlim-məşq toplanışı keçirdik. Daha sonra Gəncəyə yola düşdük və bir neçə gün orda qaldıq. O vaxt Gəncə futbolla yaşayırdı. Şəhərdə bayram ab-havası var idi. Bizi çox təntənəli qarşıladılar. Stadion demək olar ki, dolu idi. Azərbaycan və Gürcüstan futbol adamlarının görüşü də çox maraqlı oldu. Oyun da maraqlı keçdi.
Vaqif Sadıqov
“Qara işlər”i Ağasəlim Mircavadovla mən görürdüm”
Məşqçilər Şurasının üzvlərinin adı kağızda çox olsa da, “qara işlər"i Ağasəlim Mircavadovla mən görürdük. İndi şura üzvlərindən bəziləri rəhmətə gedib. Ona görə də bunu demək nə dərəcədə düzgündür bilmirəm. Hər halda biz 6 nəfər idik və bizə Ələkbər Məmmədov rəhbərlik edirdi.
Onu da deyim ki, Məşqçilər Şurası yaradılanda bizə bildirilmişdi ki, Gürcüstanla oyundan sonra şura üzvləri ayrı-ayrı yığmalara baş məşqçi təyin olunacaq. Elə də oldu”.
1994-cü ildə Ağasəlim Mircavadovun milliyə baş məşqçi təyinatından sonra Məşqçilər Şurasının fəaliyyəti dayandırıldı. Mircavadovla söhbətimizdə Məşqçilər Şurasının fəaliyyəti və gürcülərlə oyun haqda daha geniş məlumat əldə etdik. 70 yaşlı mütəxəssis 24 il əvvəl baş verənləri yaxşı xatırlayır:“Məşqçilər Şurası yarananda yeni baş məşqçinin kim olacağı bilinmirdi. Əhməd Ələsgərovun millidən gedişindən sonra komanda başsız qalmamaq üçün tələsik Məşqçilər Şurası yaradıldı. Baş məşqçi seçmək üçün vaxt az idi. Ona görə də belə bir şura yaradıldı.
Gürcüstanla oyuna hazırlıqdan danışsam, hamıya gülməli gələr. Hansı hazırlıqdan söhbət gedə bilər? Yığıldıq Gəncəyə orda bacardığımız qədər məşq etdik.
Ağasəlim Mircavadov
Oyun günü Gəncə əhalisi çox sevinirdi. Şəhərdə gözəl ab-hava var idi. Çünki yığmamızın ilk oyununa şahidlik edəcəkdilər. Stadion da tam dolmuşdu.
Oyuna az qalmış Məşqçilər Şurasının bütün üzvləri paltardəyişmə otağında öz fikirlərini bildirdilər. Futbolçulara lazım olan təlimatlar verildi. Komandanın psixoliji hazırlığından çox şey asılı idi. Uşaqlar bilməli idi ki, Gəncəyə nəyə gəliblər. Əslində hamısı məsuliyyəti dərk edirdi. Ancaq o vaxt həvəs nə qədər böyük olsa da, milli komandanın nə demək olduğunu o qədər də yaxşı başa düşmürdülər. Düzdür, ilk qələbənin nə olduğu bizə o qədər çatmasa da oyundan sonda çox sevincli idik. Hər halda qələbə həmişə qələbədir.
“Gürcülər uduzduqlarına inanmırdılar”
Gürcüstan millisi də tam heyətlə gəlmişdi. Onların Almaniyada oynayan futbolçuları var idi. Yəni bizim üçün kifayət qədər güclü rəqib sayılırdılar. Buna baxmayaraq, 1:0 hesabı ilə qalib gəldik. Gürcülar uduzduqlarına inanmırdılar. Çünki heyətlərində ulduz futbolçular var idi. David Kizilaşvili, Şota Arveladze, Giya Cişkariani və digərlərinin adını çəkmək olar. Onlarda legioner həyatı yaşayanlar çox idi. Qalanları isə Tiflis “Dinamo”sunda çıxış edirdi. Bizim komandamızda isə böyük istək var idi. Uşaqlara nəyisə başa salmağımıza ehtiyac qalmırdı. Komandamız qələbə üçün əlindən gələni etdi. Futbolçularımızda revanş hissi də var idi. Həmişə “Neftçi” ilə “Dinamo” (Tiflis) arasında oyunlar prinsipiallığı ilə seçilirdi. Elə həm də buna görə komandamızda qalib gəlmək istəyi çox idi. Bunun sayəsində də ilk qələbəmizi qazandıq. Düzdür, bizə əsas oyunun keçirilməsi lazım idi. UEFA-ya üzv olmaq üçün bu görüş çox vacib idi. Ancaq qələbənin də öz yeri var. Üstəlik, bu, yığmanın ilk qələbə sevinci idi.
İndi gələn-gendən mən-mən deyir. Biz o vaxt sözün həqiqi mənasında işləyirdik. Bunu çoxları bilmir. Xəbərləri yoxdur ki, biz təlim-məşq toplanışı keçmirdik, maaş ala bilmirdik. Ancaq biz işləməli idik. Çünki ölkəmiz yeni müstəqillik əldə etmişdi. Milli komandamız formalışırdı. Çətinliklərə dözməli idik. Hər bir adam üzərinə düşən işi vicdanla yerinə yetirməlidir. Biz də öz işimizi laqyincə gördük. Düzdür, o dövrdə millimiz ardıcıl məğlubiyyətlərlə üzləşirdi, amma bunun da səbəbi ovaxtkı mövcud çətinliklərlə bağlıdır.
Biz Məşqçilər Şurasında yer alanda mən “Qarabağ”da işləyirdim. Vaqif Sadıqov “Neftçi”ni çalışdırırdı. Digərləri yadımda deyil, ancaq hamı işləyirdi. 1994-cü ilin mayına qədər yığmaya Məşqçilər Şurası nəzarət etdi. Mayda isə İcraiyyə Komitəsinin qərarı ilə məni baş məşqçi təyin etdilər.
Hazırda Məşqçilər Komitəsinin üzvü olan Mircavadov yenidən meydanlara qayıtmaq istəyir. Bunun üçün potensialının olduğunu bildirən təcrübəli mütəxəssis oturaq işin onün üçün olmadığını deyir: “Biz indi tövsiyyələr verməklə məşğuluq. Ancaq hər adamın öz işi var. Kabinet işi mənim üçün ağırdır. Mənim işim meydançadadır. Bizim potensialımız var. Bundan istifadə etməliyik. Futbolumuza lazım olan insanları getdikcə itiririk. Sonra da deyirik niyə belə oldu?"
Ramiq AĞAMƏMMƏDOV
Layihə AFFA yanında Media Komitəsi tərəfindən maliyyələşdirilir