Fatih Terimin “küləkli” planı

...AVRO-2008-in final mərhələsinin oyunları gedirdi. “Lider” TV-də işləyir, oyunları şərh edir və ayrı-ayrı matçlardan öncə teleicmallara dəvət olunurdum. Türkiyə - Çex Respublikası görüşündə qrupdan mübarizəni hansı komandanın davam etdirəcəyi məlum olacaqdı. İcmalda da aparıcı xətt bu suala cavab axtarmaq idi.

Verilişin digər qonağından fərqli olaraq, mən sualı bir oyunla məhdudlaşdırmayıb, məsələyə Türkiyə futbolundakı mövcud vəziyyət prizmasından yanaşaraq konseptual şəkildə cavablandırmağa çalışdım və qənaətim belə oldu ki, yaxın gələcəkdə onları yaxşı nəsə gözləmir.
Düz başa düşülməmişdim. Hara gedirdim – xeyirdə, şərdə – “Türkiyəpərəstlər”in “söz hücumları” ilə üzləşirdim. Narazılar, heyflərini çıxırmış kimi, fikirlərini “cavabını elə türklər yaxşı verdi” deməklə yekunlaşdırırdılar (0:2 geridə olan Türkiyə futbolçuları çexlərlə dramatik məcrada keçən həmin oyunda qalib (3:2) gəlmişdilər).

Təbii ki, belə üzdən, primitiv, səthi baxışıyla kimsə məni fikrimdən döndərə bilməzdi və mənim də cavabım lokonik, qəti olurdu – “Yaxın gələcəkdə Türkiyə futbolunu böyük turnirlərdə görsəniz, siz deyəndir!”
O vaxtdan üç böyük futbol turniri tarixin yaddaşına verilib – 2010 və 2014-cü il dünya, 2012-ci il Avropa çempionatları: Türkiyə milli komandası onların heç birinin iştirakçısı ola bilməyib. Niyəsini təxminən 6 il öncə televiziya ekranlarından canlı yayımda demişəm – bu ölkənin futbol təsərrüfatında olduqca təhlükəli qütbləşmə var və tərəflər uçurumu aradan qaldırmaq əvəzinə, əməlləri ilə onu daha da dərinləşdirməklə məşğuldurlar. Təəssüf ki, bu müddət ərzində proses nəinki səngiməyib, əksinə, bir qədər də intensivləşib.

Bugünkü futbol sözün həqiqi mənasında elmilik tələb edir. Haray-həşirlə, böyük azarkeş auditoriyasına hesablanmış yalançı “özünə əlqatmaqlarla”, pafosla nəyəsə nail olmaq dövrü çoxdan keçib. Bu fikirlərim də kimlərinsə xoşuna gəlməyəcək, amma bu bir reallıqdır ki;

- İslandiyaya 0:3 hesablı məğlubiyyətə Türkiyə futbolu F.Terimin ekran qarşısına meydanda mübarizə aparan futbolçularından da çox qan-tər içində çıxıb süni qəhrəman obrazı yarada-yarada gəlib;

- “İmperator”un onu tənqid edən jurnalistə telefon açıb, “bığlarını kəsdirərəm” kimi təhdidlər fırlada-fırlada gəlib;

- Rəcəb Təyyub Ərdoğanın kəbin şahidi olduğu və yeni prezidentə xoş olsuna xatir 34 yaşlı Əmrə Belezoğluya gözün üstə qaşın var deməyə-deməyə gəlib;

- Türkiyə futbolunun real istiqamətləndiricisi və sahibi Əziz Yıldırım ola-ola, prezidentimiz Yıldırım Dəmirörəndir deyə-deyə gəlib;

- Şübhəli çempionluqlar, “Trabzonspor”un haqqını yeyə-yeyə gəlib...
İslandiya ilə oyundan öncə ötənlərin ən sevilən futbolçularından olmuş Həsən Şaş görün nə deyir: “İslandiya komandasına topu bizim cərimə meydançasına qədər əllə gətirməyə izn verilsə belə, qapımıza üç dəfədən artıq yaxınlaşa bilməz”. Bu düşüncə yiyəsi Mançinini də belə absurd şəkuldə tənqid edir və alqışlanırdı. Yəqin, sözü dediyi anda, o ağılda olanlar yenə məmnun təbəssümlə dediklərinə ürəkdən gülüblər. Amma Reykyavikdə final fiti səslənərkən hansı ovqatda olduqlarını deyə bilmərəm.

Rüsvayçı məğlubiyyətdən sonra baş məşqçilərin dedikləri də maraqlı və düşündürücüdür. İslandiyanın çalışdırıcısı, isveçli mütəxəssis Lars Laqerbek rəqib həmkarının “B” planının olmasından və ikinci hissədə onu mütləq tətbiq edəcəyindən ehtiyatlandığını, lakin bunun baş vermədiyini dilə gətirir. F.Terim isə diqqəti təbii amillərdə axtarır: “Birinci hissədə küləyə qarşı oynadıq. İkinci hissədə bunun əksinin olacağını düşünürdüm, ancaq külək kəsdi. Qəribədir ki, külək bir də oyun başa çatandan sonra əsməyə başladı”.

L.Laqerbekin yanıldığı göz qabağındadır. Çünki bu açıqlamasından açıq-aydın bəlli olur ki, “İmperator” Fatih hocanın “B” planı əslində olub, sadəcə, onu reallaşdırmaq üçün təbiət şıltaqlığı çatmayıb – külək əsməyib!?

Sizinlə həmsöhbət mən idim...

Rövşən BİNNƏTLİ